หนึ่งในของเล่นเสริมพัฒนาการที่นานาประเทศ และพ่อแม่ทั่วโลกต่างยอมรับว่าเป็นของเล่นติดบ้านที่ดีที่สุด แถมนักวิชาการด้านการพัฒนาการเด็กยืนยันว่า สามารถส่งเสริมการพัฒนาการของบุตรได้อย่างมากล้น ของชิ้นนั้นหนีไม่พ้น เจ้าตัวต่อบล็อกไม้ หรือ Wooden Block นั่นเอง … ตัวต่อบล็อกไม้ เป็นของเล่นที่ควรมีติดบ้านเอาไว้เป็นอย่างยิ่ง แล้วทำไมเจ้าบล็อกไม้นี้ถึงได้สำคัญและได้รับความไว้ใจขนาดนี้ วันนี้ Fun-D ขออธิบายเอง
เดิมทีเจ้าตัวต่อบล็อกไม้นี้ ถูกสร้างมาเพื่อให้เด็กได้เรียนรู้ถึงตัวอักษรและภาพต่างๆ แต่ได้ถูกตั้งข้อสังเกตุว่า เด็กๆมีความสุขและสนุกในการหยิบจับเจ้าบล็อกไม้นี้มากกว่า ดังนั้นจึงได้มีการพัฒนาตัวบล็อกไม้ต่อเพื่อใช้ในการให้เด็กศึกษาและรู้จักเกี่ยวกับ เรื่องการทำงานของฟิสิกส์และแรงโน้มถ่วง และหลังจากนั้นก็ได้มีการพัฒนาต่อในด้านของรูปทรง สีสัน ถึงแม้ว่าจะมีผลิตภัณฑ์ตัวต่อพลาสติกเข้ามาอย่างต่อเนื่อง แต่ก็ไม่อาจจะลดทอนความต้องการของตัวต่อไม้ลงไปได้ เพราะเหตุผลในด้านความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของเด็กนั่นเอง
มีงานวิจัยยืนยันหลายตัวว่า เด็กอายุก่อนวัยเรียนที่ใช้เวลาไปกับตัวต่อบล็อกไม้นั้น จะสามารถพัฒนาความเข้าใจในด้านคณิตศาสตร์เบื้องต้น การนับ เศษส่วน รูปทรง การนับในใจ รวมไปถึงการแก้ปัญหาง่ายๆ ได้มากกว่าเด็กที่ไม่ได้เล่นตัวต่อพวกนี้ ซึ่งเด็ก 2 ขวบไม่มีทางเข้าใจเรื่องพวกนี้จากการสอนของคุณครูแน่ๆ
ถึงแม้การเล่นของเด็กๆในช่วงแรกจะเป็นการโยนไปโยนมา แต่นั่นคือการเรียนรู้ในด้านของรูปทรงและแรงโน้มถ่วง น้ำหนักและความสมดุลของสิ่งที่น้องถือ ซึ่งน้องก็จะมีการพัฒนาตามวัยต่อไปเรื่อยๆ อย่างการเรียง การเริ่มที่จะก่อสร้างตามจินตนาการตามวัยของตน เป็นต้น
พูดถึงประโยชน์และการเรียนรู้ที่เด็กจะได้รับจากการต่อบล็อกไม้
ประโยชน์ในด้านกายภาพ : ตัวต่อบล็อกไม้นั้นมีความแข็งแรงและไม่เป็นอันตรายกับเด็ก เหมาะสำหรับให้เด็กหยิบจับเพื่อเข้าใจเรื่องของสัดส่วน ลักษณะของพื้นผิว หลังจากนั้นนิ้วมือและมือของเจ้าตัวน้อยก็จะมีการฝึกให้หยิบจับ ขยับต่างๆจนเกิดการพัฒนาการของกล้ามเนื้อมัดเล็ก รวมไปถึงการทำงานประสานกันกับสายตาด้วย
โดยเฉพาะเรื่องการพัฒนาการของกล้ามเนื้อมัดเล็กนั้น เป็นจุดเริ่มต้นสำคัญของเด็กๆ เพราะเป็นการฝึกการทำการของการประสานงานกันระหว่างการหยิบจับแบบละเอียดไปพร้อมกันกับสายตาของเด็กๆ ซึ่งนั้นจะเป็นจุดเริ่มต้นของทักษะการเขียนและอ่านต่อไป โดยส่วนมากความผิดพลาดของคุณพ่อคุณแม่ในบางท่านคือการบังคับให้เด็กฝึกเขียนและอ่านในขณะที่การพัฒนาการของกล้ามเนื้อมัดเล็กยังไม่ดี จนทำให้เด็กๆไม่ชอบการเขียนและอ่านไปเลย ดังนั้น ตัวต่อบล็อกไม้เหล่านี้จะเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ชวยให้ เด็กๆเกิดความชื่นชอบต่อการฝึกพัฒนาจนพร้อมที่จะหยิบจับดินสอต่อไปนั่นเอง
ประโยชน์ในด้านสังคม : เดิมทีของเล่นนี้ไม่ได้ถูกสร้างมาเพื่อให้เด็กเล่นได้คนเดียว แต่สามารถนำไปเล่นกับเพื่อนในวัยเดียวกันหรือคุณพ่อคุณแม่ แทนที่จะให้เขาใช้เวลาว่างลำพัง แต่เราที่เป็นคุณพ่อคุณแม่ก็สามารถร่วมเข้าไปในโลกจินตนาการอันกว้างใหญ่ของเขา ช่วยหยิบจับ กระตุ้นความสนุกไปพร้อมๆกัน ซึ่งนั่น ก่อให้เกิดการพูดคุย การสื่อสาร ทำให้เขากล้าที่จะพูดกล้าที่จะส่งเสียง และที่สำคัญ เรายังสามารถเพิ่มเติมการเล่นต่างๆไป เช่นการใช้ Parental Tone หรือเสียงสูงๆเวลาเราพูดกับเด็กๆ ช้า เร็ว แตกต่างกันไป ซึ่งเป็นการกระตุ้นการรับฟังของหนูๆได้ หรือว่าการให้เด็กๆได้สัมผัสพื้นผิวของสิ่งต่างๆ เช่นพื้นผิวบล็อกไม้ จากนั้นก็ลองให้เขาสัมผัสกับผิวสัมผัสของพื้นซึ่งจะเด็กเกิดการเรียนรู้ต่างๆได้ เป็นต้น นี่ยังเป็นแค่วิธีเล็กๆน้อยๆที่เราสามารถเพิ่มเติมไป ทำให้เขาสนุกพร้อมกับพัฒนาการที่มากขึ้นนั่นเอง
ประโยชน์ภายในได้จิตใจ สมาธิ : ในยุคนี้เป็นการง่ายที่จะโยนมือถือเพื่อให้เด็กได้นั่งดูอะไรเรื่อยเปื่อย แต่ตัวต่อไม้เหล่านี้ สามารถทำได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่านั้น ลดสาเหตุและโอกาสเกิดอาการของเด็กสมาธิสั้น ไฮเปอร์เทียม อีกทั้งยังให้เด็กผ่อนคลาย เสริมสร้างด้านจินตนาการอย่างไม่สิ้นสุดอีกด้วย
ซึ่งจากข้อมูลจาก กรมสุขภาพจิตเผย ตัวเลขของเด็กเล็กที่มีอาการไฮเปอร์เทียม (ไฮเปอร์เทียมคืออาการคล้ายโรคไฮเปอร์ หรือสมาธิสั้น มีอาการวอกแวก ขาดสมาธิ หุนหันผลันแล่น ซึ่งปกติแล้วเป็นโรคจากที่สมองทำงานไม่ปกติ แต่ไฮเปอร์เทียมไม่ใช่อาการที่เกิดจากการทำงานผิดปกติของสมองนั่นเอง) ที่มากขึ้น เหตุเพราะคุณพ่อคุณแม่ที่ไม่ค่อยมีเวลา เลยหยิบจับแทบเล็ตหรือสมาร์ทโฟนให้เด็กๆเล่นตั้งแต่เขายังเล็กนั่นเอง
ประโยชน์ในด้านการพัฒนาการเรียนรู้ : ทักษะ EF (Executive Functions) หรือ ทักษะด้านการคำนวนพื้นฐาน รวมไปถึงตัวต่อบล็อกไม้เดี๋ยวนี้บางแห่งมีการพิมพ์รูปสัตว์ รูปตัวอักษรต่างๆเพื่อให้เด็กได้เริ่มเรียนรู้ก่อนเข้าโรงเรียนอีกด้วย – ทักษะสมอง EF เป็นความรู้ใหม่ที่นักวิชาการทั่วโลกให้ความสนใจ ศึกษาและค้นคว้าถึงความสำคัญ โดยให้นิยามสั้นๆไว้ว่า “ EF คือ ความสามารถในการบริหารจัดการตนเองในการกำกับ ความคิด อารมณ์ การกระทำเพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้” ดังนั้นนักวิชาการหลายคนจึงชี้ว่า EF คือทักษะสมองที่นำพาไปสู่ความสำเร็จ
สามารถอ่านต่อบทความเต็มๆเรื่องทักษะ EF ได้ที่นี่ : ทักษะ EF ความสำคัญของพัฒนาการเรียนรู้ของเด็กๆ
ประโยชน์เหล่านี้ยังไม่รวมประโยชน์แฝงต่างๆที่จะมาเมื่อเราเริ่มไปเล่นกับเขาเช่น การฝึกให้เด็กรู้จักกฏระเบียบเล่นแล้วต้องเก็บให้เป็นที่เป็นทาง อีกด้วยนะ เห็นไหม? แค่เจ้าบล็อคไม้ง่ายๆนี่ อาจจะดูเป็นของเล่นที่ไม่ได้มีลูกเล่นอะไรมาก แต่ประโยชน์แฝงนั้นตามมาอย่างมากมายเลยทีเดียวละ
